Ölüm riskini 53 faiz azaldan xüsusiyyət açıqlanıb

10:10 06.09.2024 Müəllif:Vüsal Tağıbəyli
Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Həyatın çətinlikləri qarşısında psixoloji möhkəmliyə sahib olmağın ömrü uzada biləcəyi müəyyən edilib.

Hafta.az-ın yazdığına görə, genetika ilə yanaşı, pəhriz və müntəzəm məşq kimi həyat tərzi faktorları da ömür uzunluğunda mühüm rol oynayır.

Tədqiqatçılar 50 yaşdan yuxarı amerikalıların sağlamlıq məlumatlarını toplayan Sağlamlıq və Təqaüd Araşdırmasının məlumatlarından istifadə ediblər. Tədqiqat çərçivəsində iştirakçıların psixoloji dözümlülük məlumatları da toplanıb.

Çinin Sun Yat-sen Universiteti və İsveçdəki Karolinska İnstitutunun alimləri 12 il və ya ölənə qədər 10569 nəfərin məlumatlarını təqib ediblər. 3489 iştirakçı izləmə müddətində ölüb.

Tədqiqatçılar psixoloji möhkəmliyi əzmkarlıq, əmin-amanlıq, məqsədyönlülük, özünə inam hissi və bəzi təcrübələrin təkbaşına qarşı-qarşıya qoyulmalı olduğunu qəbul etmə kimi xüsusiyyətlərlə ölçdülər. Tapıntılar göstərdi ki, daha yüksək dözümlülüyü olan insanların hər hansı səbəbdən ölmə ehtimalı əhəmiyyətli dərəcədə azdır.

Ən yüksək psixoloji dayanıqlılıq qrupunda olanların 10 il ərzində ölmə ehtimalı ən aşağı qrupdakılardan 53 faiz azdır.

Tədqiqatçılar zehni möhkəmlik ilə ömür uzunluğu arasındakı əlaqənin qadınlarda daha güclü olduğunu qeyd ediblər.

Alimlər deyirlər ki, dözümlülük cins və hormonlardan təsirlənən ömürlük bir xüsusiyyətdir.

Ancaq məna duyğusu, sosial dəstək almaq, müsbət emosiyalar hiss etmək kimi amillərin buna təsir edə biləcəyini bildirirlər. Tədqiqatçılar məqalədə yazır: "Bu müsbət emosiyaların təhrik edilməsi dözümlülüyün qoruyucu təsirlərini gücləndirə və yığılmış çətinliklərin böyüklərdə psixi sağlamlığa mənfi təsirini azalda bilər".

Digər tərəfdən, komanda tapıntıların səbəb-nəticə əlaqəsi qurmadığını vurğulayır. Onlar həmçinin əlavə edirlər ki, genetik faktorlar və uşaqlıq çətinlikləri kimi faktorlar tədqiqata daxil edilməyib.

Elm adamları xərçəng və ürək xəstəliyi kimi sağlamlıq problemləri və ya qeyri-sağlam həyat tərzi kimi faktorları daxil etdikdə, psixoloji dayanıqlığı ən yüksək və ən aşağı olan qruplar arasındakı fərq yüzdə 53-dən yüzdə 38-ə düşüb. Buna baxmayaraq, tapıntılar göstərir ki, həyatın bəlaları, eləcə də onlara olan perspektiv həyat müddətində mühüm rol oynayır.