“New York Times” qəzeti yazır ki, Çin mübahisəli sərhəd məntəqələrində “kənd divarları” tikir.
Hafta.az-ın yazdığına görə, süni intellektlə işləyən peyk görüntülərinin təhlilinə əsasən, Çin ölkənin qərb sərhədi boyunca 50-dən çox yeni kənd tikib, onlardan 12-si mübahisəli ərazilərdə yerləşir.
Bundan başqa ölkə sərhədlərinin müxtəlif məntəqələrində 100-ə yaxın kənddə yeni yaşayış məhəllələri salınıb və vətəndaşlar məskunlaşmağa göndərilib.
Xəbərlərdə "mülki forpostlar" olaraq xarakterizə edilən bu yaşayış məntəqələrinin "Pekinin gücünü xaricə yönəltmək və suverenliyini daxildə möhkəmləndirmək üçün bir strategiya olduğu" qiymətləndirilib.
Qəzetin yazdığına görə, Qərb sərhədindəki yaşayış məntəqələrinin Hindistan, Butan və Nepalın da iddia etdiyi sərhədlər üzərində qurulduğuna diqqət çəkir. Şimaldakı yaşayış məntəqələrinin təhlükəsizliyi gücləndirdiyi və Mərkəzi Asiya ilə ticarəti təşviq etdiyi, cənubdakı sərhəd kəndlərinin isə Cənub-Şərqi Asiyadan gələn narkotik tacirlərindən qorunduğu bildirilir.
Kəndlər Çin qoşunları sərhədə sürətlə göndərmək istəsə, yollar, internet və elektrik kimi infrastrukturu təmin edə bilər. Ucqar ərazilərdə yaşayan kəndlilər “göz və qulaq kimi xidmət edir, müdaxilə edənlərin və ya qaçqınların qarşısını alır”.
Kionglin New Village adlanan qəsəbə Hindistanın şimal-şərqindəki Arunaçal Pradeş əyalətinin sərhədindən təxminən 5 kilometr aralıda yerləşir. Pekin administrasiyası bölgəyə iddia edir və onu Cənubi Tibetin bir hissəsi hesab edir. Hər iki ölkənin sərhəddə hərbi bazası var.
Londonun SOAS Universitetindən Robert Barnett belə qiymətləndirmələri bölüşür: “Çin əcnəbilərin təhlükəsizlik işçiləri və vətəndaşlar tərəfindən sorğu-sual edilmədən sərhədi keçməsini istəmir”.
2016-cı ildən bəri Çin Tibet Muxtar Bölgəsində ən azı 90 kənd salıb. Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu və Yunnan əyalətində 6 yeni kənd salındığı halda, 59 sərhəd kəndinin əraziləri genişləndirilib.
Hindistanın paytaxtı Yeni Dehlidə işləyən analitik Brahma Çellaney Çinin Cənubi Çin dənizində tətbiq etdiyi ekspansionist strategiyanı sərhəd kəndləri tikməklə öz quru coğrafiyasına tətbiqlədiyini bildirir və bu şərhləri verir: “Çinin geosiyasi nəticələrə çox əhəmiyyət vermədən yerlərdə reallıqları yenidən formalaşdırmaq sürəti "Bu sirri saxlamaq bacarığı diqqətəlayiqdir. Çin Hindistanla Himalay sərhədindəki yeni ərazilərə köçkünlər göndərir və onları ilk müdafiə xəttinə çevirir".
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyinin 2021-ci ildə verdiyi açıqlamada Çinin son bir neçə ildə bölgədə müxtəlif infrastruktur fəaliyyətləri həyata keçirdiyi bildirilib.
Çinin Vaşinqtondakı səfirliyinin sözçüsü Liu Pengyu yerli mediaya göndərdiyi yazılı açıqlamada Pekinin sərhəd mübahisələri ilə bağlı siyasətini aşağıdakı ifadələrlə çatdırır: “Çin həmişə dinc və dostcasına məsləhətləşmələr vasitəsilə ədalətli və ağlabatan həllər tapmağa çalışır”.
