İran prezidenti Məsud Pezeşkian ölkəsinin bir çox sahədə “cərrahi əməliyyatlara” ehtiyacı olduğunu vurğulayaraq, “prioritet və əsas addımın” xalqın məmnunluğu olduğunu bildirib. Digər tərəfdən, parlamentin sədri Məhəmməd Baqir Qalibaf İranın ali dini lideri Əli Xameneinin dəstəklədiyi yeni hökumətin yoluna maneələr yaratmamaq barədə xəbərdarlıq edib.
Hafta.az-ın yazdığına görə, ölkənin şimal-şərqindəki Xorasan vilayətində tacir və iqtisadçılarla görüşdə çıxış edən prezident Pezeşkian deyib: "Biz görmək istədiyimiz hər bir işdə həssas qrupları nəzərə almalı və onların inkişafın təkəri altında əzilməsinə imkan verməməliyik”.
Pezeşkian əvvəlki çıxışlarında olduğu kimi, həkim olduğu üçün iranlıların qarşılaşdıqları problemləri tibbi terminlərlə izah edib, lakin heç bir həll yolu təklif etmədiyini bildirib və “Xalq həkimin onlarla daim təmasda olmasını istəyir. İndi bizim işimiz xalqın etimadını qazanmaqdır. Nə etmək istəyiriksə, insanları özümüzlə aparmaqdan başlamalıyıq. Görməli böyük işlərimiz var. Biz ictimaiyyətə başa salmalıyıq ki, bu işlər onlar üçün edilir” deyib.
İran prezidenti sözlərini belə davam etdirib: "Niyyətimiz və iradəmiz maneələri harada olursa olsun aradan qaldırmaqdır. Bizim səlahiyyətimiz var və bu, öz əlimizdədir".
Pezeşkian səlahiyyətlərin əyalət qubernatorlarına verilməsinə çağırıb, bunu edəcəyinə söz verib və mərkəzləşmənin azaldılması lazım olduğuna işarə edib.
Bir qrup insanın hər şeyə yuxarıdan qərar verməsinin düzgün olmadığını vurğulayan Pezeşkian, “Plansız icazə almaq xaos deməkdir. Biz əvvəlcə nəyi qurmaq istədiyimizi bilməliyik, sonra isə məsuliyyət daşıyanlara səlahiyyət verməliyik” deyib.
İqtisadi vəziyyəti yaxşılaşdırmaq vədləri ilə bağlı Pezeşkian deyib: "Hökumətim öz işini davam etdirmək istəyirsə, ilk növbədə ticarət və sənaye inkişaf etməlidir, əks halda vəzifədə qalmağın mənası yoxdur. Hökumətlərin vəzifəsi bunun üçün lazımi şərait yaratmaqdır ki, tacirlər, istehsalçılar və sənayeçilər işlərini təhlükəsiz yerinə yetirsinlər".
Bir çox ölkəyə səfər etmək planlarının olduğunu bildirən prezident, “İraqa, sonra Türkmənistana gedəcəyik... Onlarla nə danışacağımızı müzakirə edirik. Sərhədlər boyu ticarət və ixrac üçün əlverişli mühit yarada bilsək, kommersiya rifahına nail ola bilərik. Müxtəlif ölkələrə səfər edən biri kimi sizin ticarət fəaliyyətlərinizin inkişafı üçün zəmin yaratmağa çalışmalıyam” deyib.
Xarici İşlər və Ticarət nazirliklərinə səfər etdiyi ölkələrdə görüş planı hazırlamağı tapşırdığını bildirən İran prezidenti deyib ki, bu potensialdan düzgün istifadə edilsə, iqtisadi rifaha nail ola, məşğulluq yarada və bir çox problemlərimizi həll edə bilərlər.
Pezeşkian sözlərinə belə davam edib: "Mən prezident kimi müxtəlif ölkələrə səfərlərim zamanı ticarətçilər üçün əlverişli mühit yaratmalıyam. Əgər bunu edə bilsəm, səfərim öz məqsədinə çatacaq. Bu səfərlər hökumət arasında əməkdaşlıq və ümumi baxış olmadan həyata keçirilir. Bizim ticarət, iqtisadiyyat və sənaye ilə bağlı ümumi baxışımız olmalıdır".
Dövlət başçısı bu həftənin əvvəlində verdiyi ilk rəsmi televiziya müsahibəsində vurğulayıb ki, hökumətinin 8 faizlik artım sürətinə nail olmaq üçün İrana 100 milyard dollar xarici investisiyaya ehtiyacı var və bu, İranın dünya, qonşu ölkələr və iranlılarla əlaqələrindən asılıdır.
Digər tərəfdən, İran parlamentinin sədri Məhəmməd Baqir Qalibaf hökumətin qarşısına maneələr qoymamaq barədə xəbərdarlıq edib. “Hökumətin yoluna maneələr qoymaq üçün pusquda durmaq və yersiz tənqidlər etmək dini lider Əli Xameneinin vurğuladıqları ilə ziddiyyət təşkil edə bilər”, - Kalibaf deyib.
Xameneinin hökumətin uğurunun hər kəsin uğuru olduğunu dediyini xatırladan Qalibaf, “Mənim münasibətim həmişə açıq və şəffaf olub. Bununla belə, görürəm ki, bəziləri hər hansı səbəbdən bu hakimiyyətin uğur qazanmasını istəmir. Amma bu, hakimiyyətin istəyi ilə uyğun gəlmir. Hökumətlə bağlı tənqidlərimiz varsa, bu mümkündür. Biz onları ikitərəfli iclaslarda, Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasında, TBMM Rəyasət Heyətində və ya Parlamentin açıq iclaslarında müzakirə edə və nəticədə onları ictimaiyyətlə bölüşə bilərik" deyə bildirib.
İslahatçı simalardan Məhəmməd Cavad Hakşinas öz qiymətləndirməsində deyib: “Hökumətin uğurlu olması üçün konsensus zəruri şərt ola bilər, lakin bu, kafi şərt deyil”. Hakşinas xarici siyasət məqsədlərini dəstəkləməkdə uzlaşmanın rolunu qeyd edib.
Hakşinas sözlərinə belə davam edib: “Xarici siyasət, digər ölkələr və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələr üçün yeganə məsul Xarici İşlər Nazirliyi olaraq görə bilmərik. Bununla belə, Abbas Ərakçinin xarici işlər naziri seçilməsi və Məhəmməd Cavad Zərifin strateji məsələlər üzrə vitse-prezident təyin edilməsi İranın (danışıq aparan) ölkələrə və beynəlxalq ictimaiyyətə dialoqa, qarşılıqlı fəaliyyətə, gərginliyin azaldılmasına və hərəkətə keçməyə hazır olduğu mesajı verdi”.
Digər tərəfdən, islahatçı qanaddan olan keçmiş millət vəkili Mahmud Sadiqi, prezident Pezeşkianın problemləri izah etməkdənsə, onların həlli yollarına diqqət yetirməli olduğunu söyləyib. Sadiqi İranın yarı-rəsmi agentliyi İSNA-ya verdiyi açıqlamasında deyib: “İnsanlar mövcud vəziyyəti dərindən hiss edirlər. Pezeşkian ictimaiyyətə mesaj göndərə bildi ki, onun hökuməti problem içində qalmaq niyyətində deyil”.
Pezeşkianın açıqlamalarının iranlılara müsbət mesajlar verdiyini, lakin insanların mövcud problemlərə görə prezidentin başqalarını günahlandırmasından yorulduğunu bildirən Sadiqi prezidentin seçki kampaniyası zamanı bu anlayışda olduğunu, indi isə daha ətraflı və xüsusi məlumatlara malik olduğunu göstərdiyini bildirib.
Prezident Pezeşkianın çıxışında dolayısı ilə büdcə kəsirinə toxunduğunu, ancaq həll yolları yerinə problemlərin izahına diqqət yetirdiyini, eyni zamanda gələcəyə baxan bir perspektiv təklif etdiyini ifadə edən Sadiqi, Xameneinin Sərvət Fondunun neft və qaz qaynaqlarındakı payının 45 faizdən çox olduğunu və 20 faiz azalmanı qəbul etdiyinə eyham vuraraq, "Bu vəziyyət dini liderin ölkənin problemlərini həll etmək üçün hökumətlə koordinasiyada olduğunu göstərir" deyib.
